Elmah (Error Logging Modules and Handler) kütüphanesi ASP.NET 2.0'dan beri kullandığım, ASP.NET web uygulamaları için hata loglama ve yönetimi kütüphanesi. Geliştirdiğim web uygulamalarında sadece birkaç ayar ile hata yönetimini çalışır hale getirebiliyor olmam, beni Elmah'a hayran bırakan özelliklerinden sadece biri. ASP.NET HTTP Handlers kullanımına verilebilecek en yaratıcı örneklerden biri, hatta muhtemelen en iyisi.
ASP.NET MVC uygulamamızda Elmah'ı çalışır hale getirmek için aşağıdaki adımları takip edebiliriz.
ASP.NET MVC 3 Web Uygulamasına Elmah Kurulumu
1. İlk yapmamız gereken solution'ımıza sağ tıklayıp "Manage Nuget Packages"a tıklayıp NuGet paketleri içerisinde Elmah diye aratıp Elmah MS SQL Server'ı seçmek. Başka veritabanları üzerinde loglama yapacak, veya logları dosya sisteminde XML olarak kaydedecek Elmah paketleri de göreceksiniz listede. Ben örneğimi SQL Server üzerinde geliştireceğim.

2. Elmah NuGet paketini uygulamanıza yükledikten sonra solution'ınızda references'te Elmah referansını göçrebilirsiniz. Aynı zamanda uygulamanıza App_Readme diye bir dizin eklenmiş, ve içerisinde Elmah.SqlServer.sql isminde bir dosya olmalı. İşte bu dosya Elmah'ın hata loglarken kullanacağı SQL Server tablosunun ve Stored Procedure'lerinin scriptlerini barındırıyor. Şimdi yapmamız gereken bu dosyayı uygulamamızın bağlanacağı SQL Server veritabanında çalıştırmak.

3. Web uygulamamızın konfigurasyon dosyasını yani web.config'i açar isek, NuGet paketi yüklenirken konfigurasyon dosyamıza elmah diye bir bölüm tanımladığını ve içerisine Elmah'ın varsayılan ayarlarını yaptığını görebiliriz. İlk aşamada yapmamız gereken Elmah'ın veritabanına bağlanırken kullanacağı bağlantı cümleciğini (connection string) uygulamamızın kullandığı bağlantı cümleciğine eşitlemek.
Elmah'ın kullandığı bağlantı cümleciği aşağıdaki bölümde yer almakta.
<elmah>
<errorLog type="Elmah.SqlErrorLog, Elmah" connectionStringName="elmah-sqlserver" />
</elmah>
connectionStringName değerini, webconfig dosyamızın connectionStrings bölümüne ekleyeceğimiz ve uygulamamızın kullanacağı bağlantı cümleciği ile değiştirebiliriz :
<connectionStrings>
<add name="connStr" connectionString="Data Source=INSTANCE;Initial Catalog=DB;Persist Security Info=True;User ID=USER_NAME;Password=SIFRE"
providerName="System.Data.SqlClient" />
</connectionStrings>
<!-- ... -->
<elmah>
<errorLog type="Elmah.SqlErrorLog, Elmah" connectionStringName="connStr" />
</elmah>
Eğer bağlantı cümleciğini doğru tanımladıysak Elmah şuan çalışır hale gelmiş olmalı. Test edebilmek için, web uygulamamızı çalıştıralım ve uygulamamızın ana dizininde elmah.axd'yi çağıralım. Yani henüz localhostta çalıştığımız için benim çağırdığım link şu şekilde :
http://localhost:46352/elmah.axd

Loglanacak Hataların Filtrelenmesi
Farkedeceğiniz üzere henüz yeni bir ASP.NET MVC uygulaması açmış olmama rağmen tarayıcım favicon.ico dosyasını sunucudan talep etmiş fakat 404 yani dosya bulunamadı hatası almış, ve bu hatalar Elmah tarafından loglanmış. İyi haber, uygulamama eklediğim Elmah paketim başarıyla çalışıyor. Kötü haber tarayıcım varsayılan olarak web uygulamalarının favicon.ico dosyasını sunucudan talep ettiği için bu hata sunucuya gelen her talepte loglanıyor olacak.
Bunun önüne geçebilmek için web.config konfigurasyon dosyam içerisindeki elmah bölümünde aşağıdaki gibi filtre tanımı yapabilirim. errorFilter tag'ı ile loglamasını istemediğimiz logları filtreleyebiliriz :
<elmah>
<errorFilter>
<test>
<and>
<equal binding="HttpStatusCode" value="404" type="Int32" />
<regex binding="Context.Request.ServerVariables['URL']" pattern="/favicon\.ico(\z|\?)" />
</and>
</test>
</errorFilter>
</elmah>
Elmah Güvenlik Ayarları
Web uygulamamızı geliştirip sunucuya taşıma vakti geldiğinde, elmah.axd sayfasına yetkisiz kişilerin girmesini ve hatalarımızı görmesini istemeyiz. Hata mesajları sakıncalı ve güvenlik açığı oluşturabilecek bilgiler içerebilirler. Bu yüzden, web uygulamamızı web sunucusuna taşırsak ve tarayıcımızdan elmah.axd kaynağını talep edersek HTTP 403 Erişim Engellendi hatası ile karşılaşırız. Elmah önyüzü varsayılan ayarlarda yalnızda localde çalışır. Bunu açıp, elmah.axd'yi uygulamamızın yönetim alanına almak için öncelikle yapmamız gereken, web.config içerisindeki elmah bölümü altına security tagını eklemek ve allowRemoteAccess değerini true olarak vermek :
<elmah>
<security allowRemoteAccess="true" />
<errorFilter>
<test>
<and>
<equal binding="HttpStatusCode" value="404" type="Int32" />
<regex binding="Context.Request.ServerVariables['URL']" pattern="/favicon\.ico(\z|\?)" />
</and>
</test>
</errorFilter>
</elmah>
Şu durumda elmah.axd sunucudan talep eden herkese açık hale geldi. Şimdi location tagı ile elmah.axd'yi sadece yetkili kullanıcılarca erişilebilir hale getirelim. Tabi bunu kullanabilmek için uygulamamızın kullanıcı yönetiminin geliştirilmiş olması gerekmektedir :
<location path="elmah.axd">
<system.web>
<authorization>
<deny users="?" />
<allow roles="admin" />
</authorization>
</system.web>
</location>
Sonuç
Bu günlük yazımı yazmaya başladığımda ilk aklıma gelen Java dünyasında geçirdiğim 9 ay oldu. Başarılı pek çok kütüphaneyi çalışır hale getirebilmek için konfigürasyon dosyaları arasında kaybolmak...
2dk sürmeyen ve sadece 3 adımda tamamladığımız Elmah kurulumu ile web uygulamamızın hata loglama işlemlerini yapabiliyor hale getirdik. Filtreleme ve güvenlik ayarlarına göz attık. Basit ve hızlı bir çözüm ile uygulamamızda hata loglamasını, kendini kanıtlamış bir kütüphaneye emanet etmiş oluyoruz.